top of page

Pałac w Niemicy(1862-1863)

 

Z KART HISTORII

 

Niemica wchodzi w skład gminy Malechowo i leży przy drodze krajowej nr 6.

Niemiecka nazwa wsi brzmiała Nemitz. Nazwy przejściowe w latach 1945-1950 to: Lacko i Owocówka.

Od roku 1950 Niemica. Wieś ma rodowód średniowieczny. Powstała na miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1250 roku. W 1267 roku powstała tu

jedna z najstarszych parafii w okolicy. Parafia w Niemicy była erygowana przez przez biskupa Singwina.

 W XIII stuleciu miała się tu znajdować siedziba Święców,

a następnie Puttkamerów i Zitzewitzów. W 1443r. wieś stała się lennem rodu von Ramel,

pozostając własnością tego rodu do XVII wieku. Następnie właścicielem Niemicy został ród

von Bellow. W 1714 roku sprzedał on majątek swemu zięciowi  Jurgenowi Valentinowi von Kleist,

który założył tu siedzibę rodu. W 1720 roku powstał tu okazały dwór oraz park krajobrazowy

o powierzchni ponad 6 hektarów. Budynek był zbudowany na planie zbliżonym do prostokąta, murowany, piętrowy, podpiwniczony, kryty dachem naczółkowym. W tym czasie powstała także cegielnia i fabryka papy,

później zmieniona na przędzalnie. W końcu XVIII wieku we wsi oprócz kościoła i folwarku z dworem,

znajdował się młyn wodny, wiatrak, owczarnia, karczma kuźnia oraz 5 gospodarstw chłopskich,

3 pełne gospodarstwa zagrodników (zagrodnik to chłop posiadający niewielki przydział ziemi,

niewystarczający do wyżywienia rodziny. Aby przeżyć, musiał najmować się do pracy).

Ponadto było gospodarstwo kaznodziei i zakrystianina. We wsi stały wówczas 24 domy.

W rękach von Kleistów majątek znajdował się do końca XIX wieku, następnie przeszedł

w ręce rodziny von Natzmer. W 1928 roku majątek liczył 943 hektary gruntów.

We wsi znajdował się dalej młyn wodny, wiatrak, fabryka papy i cegielnia.

W 1939 roku właścicielem majątku liczącego już tylko 116 ha był Bogusław von Natzmer.

Po 1945 roku na bazie majątku i zespołu podworskiego utworzone zostało

Państwowe Gospodarstwo Rolne. Pałac rozebrano w 1959 roku.

Z dawnej zabudowy gospodarczej folwarku zachowały się: dawna oficyna dworska

(obecnie budynek mieszkalny), obora-magazyn i remiza folwarczna.

Pierwszy budynek szkolny w Niemicy zbudowano w 1819 roku w ogrodzie plebanii.

Nowy budynek szkolny powstał w połowie lat 20-tych XX wieku.

Mieściły się w nim dwie sale lekcyjne i dwa mieszkania dla nauczycieli.

Przy szkole znajdowało się spore boisko. Ostatnimi nauczycielami przed 1945 rokiem byli:

Franz Heese i Wilhelm Selke. Po wojnie mieściła się tu szkoła podstawowa.

W latach 90-tych oddano do użytku nową część szkoły wraz z salą gimnastyczną.

Pierwszym polskim nauczycielem był Czarski.

W 1939 roku w Niemicy było 17 gospodarstw rolnych do 5 ha, 8 do 10 ha, 42 do 20 ha, 17 powyżej 20 ha

i 1 powyżej 100 hektarów.  

Liczba ludności wynosiła w 1818 roku 303 osoby, w 1895-507 osób i w 1939 roku- 653 osoby.

W XV wieku, na miejscu starszej, drewnianej świątyni zbudowano nowy kościół parafialny.

Przebudowano go częściowo w XIX w. Jest murowany z cegły i kamienia polnego, na rzucie prostokąta.

W kościele znajduje się renesansowy ołtarz główny z 1626r. i renesansowa ambona z 1648 r.

Od czasów reformacji do 1945 roku był kościołem protestanckim. Poświęcenie świątyni odbyło się 1 grudnia 1946 roku. Obecnie należy do parafii w Sulechówku. Cmentarz przykościelny założony został w czasach średniowiecznych, rozbudowany został w XV stuleciu po wybudowaniu nowego kościoła.

Zlikwidowano go w latach 60-tych ubiegłego wieku.

Obecnie przy północnej nawie kościoła ustawionych jest kilka niemieckich nagrobków,

m.in. płyta z nagrobka Dubisława Natzmera, właściciela Niemicy zmarłego w 1937 roku.

Ewangelicki cmentarz komunalny założony został na południowo-zachodnim krańcu wsi

w drugiej połowie XIX wieku. Po II wojnie światowej stare nagrobki usunięto 

i urządzono cmentarz komunalny. Przy kościele znajdował się postawiony

w latach 20-tych ubiegłego wieku pomnik poświęcony poległym w I wojnie światowej mieszkańcom  

Niemicy, Bartolina i Kusic. Obecnie – od lat 90-tych- znajduje się poza ogrodzeniem obecnego placu kościelnego. Wojska radzieckie zajęły wieś 1 marca 1945 roku. Niemcy zostali stopniowo wysiedleni.

Obecnie we wsi znajduje  się także filia biblioteki publicznej oraz w dawnej remizie folwarcznej

muzeum wsi założone przez Edwarda Struzika.

Widok na przypałacowy Staw

Pałac wraz z Parkiem

Kościół w Niemicy, lata 20-te XX wieku.

Szkoła w Niemicy przed 1939 rokiem.

Herby Rodów Właścicieli Ziemskich Niemicy

Polegli podczas I WOJNY ŚWIATOWEJ

Pomnik Poległych Podczas I Wojny Światowej- mieszkańców Niemicy, Kusic i Bartolina

Nazwisko             Imię               St.wojskowy     Data śmierci    Miejsce pochodzenia     Uwagi

 

FALK                   FRIEDRICH    MUSK.            1914-11-01     NEMITZ - Niemica

HÜBNER             PAUL              LDW.              1916-08-31     NEMITZ - Niemica         VERM.

BREDOW            EMIL               MUSK.            1917-09-09     NEMITZ - Niemica         VERM.

KATT                   OTTO             RES.               1917-09-20     NEMITZ - Niemica

VEIT                    ALBERT         SCHÜTZE      1918-07-12      NEMITZ - Niemica         GEST.

LADWIG              HERMANN     LDW.              1919-02-26     NEMITZ - Niemica         GEST.

FALK                   WILHELM       LDST.             1919-05-28     NEMITZ - Niemica         GEST.

ZILSKE               EMIL                MUSK.           1915-02-07      BARTLIN - Bartolino

MICHALKE          AUGUST        MUSK.            1916-07-29     BARTLIN - Bartolino

VOLLBERT         WILLI              GEFR.             1916-09-04     BARTLIN - Bartolino

VOLLBERT         BRUNO           SERGT.          1918-03-29     BARTLIN - Bartolino

LANGE                KARL              GREN.            1918-04-24     BARTLIN - Bartolino

RAASCH             KARL              LT.                  1918-09-02     BARTLIN - Bartolino

MICHALKE         REINHOLD     MUSK.            1918-10-25      BARTLIN - Bartolino     GEST.

LÜBKE                WILLI              MUSK.            1919-04-18     BARTLIN - Bartolino      GEST.

WEGNER            RICHARD       MUSK.            1914-08-20     KUHTZ - Kusice

BEJICK               PAUL              RES.                1914-08-31     KUHTZ - Kusice

OBRY                  BERTHOLD   LDW.               1914-10-02     KUHTZ - Kusice

LAWIN                FRANZ           RES.                1914-11-13     KUHTZ - Kusice

BARZ                  FRANZ           LDW.                1914-12-30    KUHTZ - Kusice

DÖPKE               FRANZ           GREN.             1915-01-28     KUHTZ - Kusice

KUSSEROW       WILHELM       MUSK.            1915-02-02     KUHTZ - Kusice

JAECKEL            KURT              UFFZ.             1915-05-03     KUHTZ - Kusice

BEGEROW         OTTO              RES.               1916-07-19     KUHTZ - Kusice            GEST.

TIETZ                  PAUL               RES.              1917-08-09     KUHTZ - Kusice

WEGNER            MAX                GREN.           1917-10-30     KUHTZ - Kusice

HELDT                FRANZ            FÜS.               1918-07-15     KUHTZ - Kusice

LEWWE              PAUL               KAN.              1918-08-28      KUHTZ - Kusice

DÖPKE               PAUL               MUSK.           1918-??-09      KUHTZ - Kusice

BARZ                  PAUL               RES.              1914-12-24      LUISENHOF

BERGANDE        EMIL               GEFR.            1917-04-20     LUISENHOF

SCHWUCHOW   OTTO              GEFR.            1918-08-13     LUISENHOF

 

 

 

 

''Niemand hat grössere Liebe denn die, dass er sein Leben lässt für seine Freunde.''

''Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich.''

Kartki podbite pieczątkami z dawnej Poczty, która mieściła się w Niemicy

© 2023 by Mel's Vineyard, Ltd. Proudly created with Wix.com

bottom of page